ನಾಗಪಂಚೆಮಿ
ನಾಗಮೂಲೊಡು “ತನು-ತಂಬಿಲ” ತನು ಮಯಿಪಾದ್ ತಂಬಿಲ ಕಟ್ಟಾವರೆ ನಾಗ ಮೂಲೊಗು ಪೋಪಿನ ದಿನ ನಾಗರ ಪಂಚೆಮಿ. ಉಂದು ಇತ್ತೆದ ಕಾಲಾದಿದ ತನು ಮಯಿಪುನ ದಿನ ಪನ್ಪಿನ ನಂಬೊಲಿಗೆ, ಅಂಚೆನೆ ನಡತೊಂದುಲ್ಲ. ಬೇಶದ ತನು ಮಯಿಪಾವರೆ ಮೂಲೊಗು ಪೋಪನಾ ಇಜ್ಜಾ ಗೊತ್ತಿಜ್ಜಿ, ಆಂಡ ನಾಗರಪಂಚೆಮಿದಾನಿ ಕಜ್ಜೆರಂದೆ ನಮ ಮೂಲೊಗು ಪೋದು ತನು ಮಯಿಪಾದ್ ತಂಬಿಲಕಟ್ಟಾದ್ ಬರ್ಪ. ‘ಬನ’ ಪನ್ಪಿನ 'ತಾವು' ಬನ ಆದೆ ಒರಿಯೊಂದಿಜ್ಜಿ.
ಕಾಂಕ್ರೀಟ್ ಪಾಡ್ದ್ ಕಟಿನ ನಾಗನ ಕಟ್ಟೆನಾ, ನಾಗ ವೇದಿಕೆನಾ, ನಾಗ ಗುಡಿಯಾ, ನಾಗ ಮಂದಿರನಾ, ನಾಗ ದೇವಸ್ಥಾನನಾ ಆವೊಂದುಂಡು. ಮರ ಕಡ್ಪಂದೆ ನಾಗ ಗುಡಿ ಕಟ್ರೆ ಸಾಧ್ಯನಾ.ಮರದಾಂತಿನ ಪುದೆಲ್, ಬೂರು ಇಜ್ಜಾಂದಿನ ಒಂಜಿ ಜಾಗೆ ಬನ ಆವೊಂದುಂಡು. ಇಂಚಿನ ಒಂಜಿ ಜಾಗೆನ್ ನಮ ಜೋಕುಲೆಗ್ ‘ಬನ’ ಪಂಡ್ದ್ ತೋಜಾವುನು. ಜೋಕುಲು, ‘ಬನ ಪನ್ಪರ್ ಮರಮಟ್ಟುಲು ಇಜ್ಜಿ, ಬಲ್ಲೆ ಇಜ್ಜಿ, ‘ವನ’ತ ಲೆಕ್ಕ ಇಜ್ಜಿ ಎಂಚ ಬನ, ಇಂಚ ಕೇಂಡೆರ್ಡ ನಮಡ ಉತ್ತರ ಇಜ್ಜಿ.
ಐವ-ಅಜಿಪ ನಮುನೆದ ಮರಮಟ್ಟುಲು, ಪುದೆಲ್, ಬೂರು ಇಪ್ಪನವು ಬನ. ನೆಟ್ಟ್ ಕಡಮೆಡ್ದ್ ಕಡಮೆ ಇರುವ ಮರ್ದ್ದ್ ದ ಮರನಾ, ಪುದೆಲಾ, ಬೂರುಲು ಉಪ್ಪುಂಡು. ಒಂಜಾತ್ ಪಕ್ಕಿ ಪರಣೆಲೆಗ್ ಬನ ಆಸ್ರಯ ಆದಿಪ್ಪುಂಡು. ಇಂಚಿನ ತಂಪಾಯಿನ ಜಾಗೆಡ್ ತಂಪುನು ಬಯಕುನ ನಾಗೆ ಬದುಕುವೆ. ನಾಗನ ತಾವು ಇತ್ತಿನೆಟ್ಟ್ ಬಲ್ಲೆ ಕಡ್ ಪಂದೆ ಬುಡಿಯೆರ್ ಅವು ನೇಲ್ಯ ಬನ ಆದ್ ಉಪ್ಪರೆ ಅವಕಾಶ ಆಂಡ್. ಉಂದೆನ್ ನಮ ಮುಲಾಜಿ ಇದ್ಯಾಂದೆ ಕಡ್ಪುವ. ನಂಬಿಕೆದ ವಿರುದ್ಧವಾದ್ ಪ್ರಾಕ್‌ದ ಮರಕುಲೆನ್ ದೇವೆರೆ ಬುಡ್ದು ಕೊರೊಂದಿತ್ತೆರ್, ಇತ್ತೆ ಉಂದು ಒಂತೆ ಕಡಮೆ ಆಯಿಲೆಕ್ಕ ಉಂಡು.
ನಾಗಗ್ ರಂಕಕಟ್ಲೆಡ್ ಪೇರ್ ಮಯಿತ್‌ಂಡ, ಪತ್ತ್ ಕಟ್ಲೆಡ್ ಬೊಂಡ ಮಯಿತ್‌ಂಡ ಒರ ಸಂಪು ಆವು. ಆಂಡ ಏಪೊಲಾ ತಂಪುದ ತಾವು ಬೊಡ್ಡ ಬನ ಬೋಡು. ಅಂಚಾದ್ ನಾಶಾದ್ ಪೋಯಿನವು ಪೋವಡ್ ನನಾಂಡಲಾ ಬನ ಒರಿಪುಗ.
ನಾಗರ ಪಂಚೆಮಿದಾನಿ ಮೂಲೊಗು ತನು ಮಯಿಪಾರೆ ಪೋನಗ ಒಂಜಿ ಪೂತನಾ, ಮರತನಾ, ಬೂರುದನಾ ‘ತೈ’( ಗಿಡ) ಪತೊಂದು ಪೋವೊಡು, ಅವುನಿ ನಮ್ಮ ಬನೊಟು ನಡ್‌ದ್ ನಾಶ ಆತ್‌ಂಡ ಬನ ಉಂಡು ಮಲ್ಪಗ, ಬನ ಉಂಡಡ ಅವ್ವೆನ್ ಅಂದ್ ಮಲ್ಪುಗ.
ಏತ್ ಬದಲ್ ಬೋಡ್ಡಲಾ ಮಲ್ಪೊಲಿ ಆಂಡ ‘ನಾಗೆ- ಮರ ಒಂಜಿ ಅಮರ್ ಜೀವೊಲು’ ಪನ್ಪಿನೆನ್ ಮದಪರೆ ಬಲ್ಲಿ. ಬನತ ಮೂಲದ ಗೇನನ್ ತೆರಿದುಪ್ಪೊಡು. ಇಲ್ಲಡ್ ಪೆತ್ತ ಸಯಿತ್‌ಂಡ ಮಣ್ಣ್ ಮಲ್ಪನ ಬುಡುಂಡ ಬೇತೆ ದಾಲ ಕಿರಿಯೆಲಾ ಮಲ್ಪೂಜ. ಆಂಡ ನಾಗನ ಪುನ ತಿಕ್‌ಂಡ ಅಯಿಕ್ ನಮ ಹಿರಿಯೆರೆಗ್ ಮಲ್ಪುನ ಉತ್ತರ ಕಿರಿಯದ ಪೂರ ಕೆಲಸನ್ಲಾ ಮಲ್ಪುವ. ಉಂದು ನಾಗೆ – ನರಮಾನಿ ಸಂಬಂಧನ್ ತೆರಿಪಾವುಂಡು. ಈ ಕಿರಿಯೆ್ ಬಹುಶಃ ವೈದಿಕದ ಪ್ರಭಾವ ಇಪ್ಪರೆಲಾ ಯಾವು.ಈ ನಂಬೊಲಿಗೆದ ಪಿರಾವು ಒಂಜಿ ಅಲೋಚನೆ ಮಲ್ಪುನ ಸಂಗತಿ ಉಂಡು ,ಅವು ದಾದಂದ್ ಪಂಡ ನಾಗೆ ನಮ್ಮ ಹಿರಿಯೆನಾ ? ಅತ್ತಡ,ನಾಗ – ನರಮಾನಿ ಸಂಬಂಧ ,ನಾಗೆ ನಮ್ಮಯೆ,ನಮಡ್ದ್ ದುಂಬು ಈ ಭೂಮಿಡ್ ಇಚ್ಚಾನ್ ಸಾರ ತಿರ್ ಗೊಂದು ಇತ್ತಿನಾಯೆ, ಆಯೆ ಬುಡ್ದ್ ಕೊರಿನ ಭೂಮಿಡ್ ಆಯನ್ ನಂಬೊಂದು,ಆಯಗ್ ತನು ಮಯಿತೊಂದು ನಮ ಬದ್ ಕ್ ಕಟ್ಟಿಯ,ಅಂಚಾದೆ ಭೂಮಿನ್ ಏತ್ ಮಾನಾದಿಗೆಡ್ ತೂಪನಾ ಆತೇ ಮಾನದಿಗ ನಾಗಗ್ ನಮ ಕೊರ್ಪ. ಪರಪ್ಪುನವು,ಎಡ್ಡೆಂದಿನವು ಭೂಮಿಡ್ ಪರಪ್ಪುನವು ಮಸ್ತ್ ಉಲ್ಲ.ಆಂಡ ನಾಗೆ ಮಾತ್ರ ಎಡ್ಡೆಂದಿವು,ದಾಯೆಗ್ ಇಂಚ ; ತುಳುವೆರ್ ಏಪಲಾ ನಾಗೆ,ಸರ್ಪೆ ಇಂಚ ಪನ್ಪುಜೆರ್,ಲೆಪ್ಪುಜೆರ್.ಎಡ್ಡೆಂದಿನವು,ಪರಪ್ಪುನವು,
ನೆಲತವು ಪಂಡ್ ದೇ ಗ್ರಹಿಕೆ.ಇಸಜಂತು ಆಂಡಲಾ,ನರಮಾನಿ – ನಾಗನ ನಡುತ ಸಂಬಂಧ ಪ್ರಾಕ್ ದವು, ಸಾದಿ ತತ್ತ್ ದಾ,ಮಯಿಲೆ ಆದ ಇಲ್ಲಜಾಲ್ ಗ್ ಎಡ್ಡೆಂದಿನವು ಪರತೊಂದು ಬತ್ತ್ಂಡ, ಅರಿ ಪಸೊಂದು ಪಂಡ್ ದ್ ಪುಡಾಡ್ದ್ ಪರಪ್ಪುನೆತ್ತ ಮಿತ್ತ್ ದಕ್ಂಡ ನೆಲತವು ತೆಲಾದ್ ಪೋಪಿನೆನ್ ನಮ ತೂಪ.ಅಂಚೆನೆ ಮಲ್ತೊಂದು ಉಪ್ಪುವ.ಈ ಸಲಿಗೆ ಕಾರಣವಾದ್ ನಾಗೆ ನಂಕ್ ಎಡ್ಡೆಂದಿನವು.
ಇಂಚ ಇಪ್ಪರೆಲಾ ಇಯಾವು.
ನಾಗ ನಂಬೊಲಿಗೆ ಪೋಡಿಗೆ ಕಾರಣವಾದ್ ಒಪ್ಪಿತ ಆತ್ಂಡಲಾ ಈ ಪೋಡಿಗೆ ಪೋಡಿಗೆ ಮಾತ್ರ ಆದ್ ಒರಿದಿಜಿ,ಅವು ಭಕ್ತಿಯಾದ್ ತಲೆತಲಾಂತರೊಡ್ದ್ ಬೈದ್ಂಡ್.ಮೂಲದ ನಾಗೆ ಪನ್ಪಿನ ಶ್ರದ್ಧೆ ರೂಢಿಡ್ ಉಂಡು.ಈ ತೀರ್ಮಾನ ನಾಗೆ – ನರಮಾನಿನ ಬಂಧುತ್ವೊನು ಮಸ್ತ್ ಗಟ್ಟಿ ಮಲ್ದ್ಂಡ್.ಒಪ್ಪಿತ ಮಸ್ತ್ ಅನಾದಿದವು.
ನಾಗೆ ಭೂಮಿದ ಮಗೆ ಪನ್ಪಿನ ಸಂಗತಿನ್ ನಮ ಹಿರಿಯೆರ್ ದಾಯೆಗ್ ಮನ್ತೆರ್ ? ಪರಪ್ಪುನವು ಪುಂಚೊಡ್ದ್ ಲಕ್ ದ್ ಬತ್ತ್ ದ್ ಬೀಲೊಡು ಉಂತುನಗ ನಾಗನ ಮಿನ್ಕುನ ಕೆಂಪು ಕಣ್ಣ್,ಮೈಕಟ್ಟ್ ಮಾತ ಪೋಡಿಗೆ ಪುಟ್ಟಾವುಂಡು , ಈ ಸಂಗತಿ ಮಸ್ತ್ ಕತೆಕುಲು ಪುಟ್ಯರೆ ಕಾರಣ ಆಂಡ್.
ಪುಂಚೊದ ಅಡಿಟ್ ನೀರ್ ಉಪ್ಪುಂಡು ಅಂಚಾದ್ ಅವುಲು ತಂಪುಲಾ ಉಪ್ಪುಂಡು.ಮರತ ನೆರೆಲ್ಡ್ ತಂಪು ಉಪ್ಪುಂಡು ಅವುಲು ಮಾತ ತಂಪು ಉಪ್ಪುಂಡು, ಅವುಲು ನಾಗೆ ಸುರುಳಿ ಕಟ್ ದ್ ಕುಲ್ಲೊಂದು ಇಪ್ಪುಂಡು.,ಅವ್ವೆ ಅಯಿಕ್ ಲೆನ ತಾವು.ತಂಪುನು ಬಯಕುನ,ತಂಪುಡು ಇಪ್ಪುನ ನಾಗಗ್ ತಂಪು – ತನು ಮಯಿಪುನ ಕ್ರಮ ಬತ್ತ್ ದುಪ್ಪೊಡು.ಆಂಡ ತನು ಮಯಿಪುನ ಪಂಡ ನಂಕ್ ತಂಪಾಯಿ ಪೇರ್ – ಬೊಂಡ ನಾಗನ ಕಲ್ಲ್ ಗ್ ಮಯಿತ್ ದ್ ತನು ಮಯಿಪುವ ,ಸುತ್ತೆ ದೀಪಾದ್ ತಂಬಿಲ ಕಟ್ಟಾವ.
ನಮವುಲು ಬೇಸದ ತಿಂಗೊಲ್ಡು ‘ಬೇಸದ ತನು’ ಪನ್ಪಿನ ಒಂಜಿ ಆಚರಣೆ ಉಂಡು.ಅವು ಬೆನ್ನಿ ಸುರು ಪತ್ತೊಡ್ಡ ನಾಗಗ್ ತನು ತಂಬಿಲ,ಬೂತೊಗು ತಂಬಿಲ ಇಂಚ ಕಲಾದಿದ ಕ್ರಮ ಕರಿತ್ ದ್ ಬೆನ್ನಿಗ್ ತೊಡಗುನವು ಪ್ರಾಕ್ ದ ಕಟ್ಟ್. ಈ ಕಟ್ಟ್ ಕಟ್ಲೆ ಕರಿಪರೆ ನಮ ಮೂಲೊಗು ಪೋಪ.ಈ ಮೂಲೊಡು ನಮ್ಮ ಬೂತೊಲು,ನಾಗೆ ಇಂಚ ನಂಬಿಕೆದ ದೈವೊಲು ದೇವೆರ್ ಉಪ್ಪುವೆರ್.
ನಮ್ಮ ಹಿರಿಯೆರ್ ಬೆನ್ನಿ ಬೆನೊಂದು ಅತ್ತಡ ಇಲ್ಲ್ ಬದ್ಕ್ ಮಲ್ತೊಂದು ಬದ್ಕ್ಯರೆ ಸುರು ಮಲ್ತಿನ ಜಾಗ್ ,ಅವುಲೆ ದೈವ,ದೇವೆರ್,ನಾಗೆ ಇಂಚ ನಂಬೊಡು ಪಂಡ್ ದ್ ತೋಜಿನ ಸಕ್ತಿಲೆನ್ ನಂಬಿನ ತಾವೇ ಮೂಲ.ಕಾಲ ಕಾರಣ ಆದ್ ಕುಟುಮ ಮಲ್ಲೆ ಆನಗ ಬೇತೆ ಬೇತೆ ತಾವುಲೆನ್ ನಾಡೊಂದು ಪೋಯ,ಆಂಡ ಮೂಲ ಓಲು ಕೇಣ್ಣಗ,ಪಣ್ಣಗ,
ಮೂಲದ ಜಾಗೆಗೆ ಪೋಪಿ ಮೂಲ ತೂಪಿನ ಸಂಪ್ರದಾಯ ಉಂಡು.
ನೆಲತ ಅಡಿತ ನೀರ ಒಸರ್,ತಂಪು ,
ಮರಮಟ್ಟುಲು ಒರಿದ್ ಕಾಲೊಗು ಸರಿಯಾದ್ ಬರ್ಸ,ತಂಪಾಯಿನ ಪರಿಸರ ಉಂಡಾವೊಡ್ಡ ನಮ್ಮ ನಾಗಬನೊಕುಲು ಒರಿಯೊಡು. ನಾಗಗ್ ತನು ಮಯಿಪುನ ಗೌಜಿಡ್ ಬನ ಒರಿಪುನ ಆಲೋಚನೆಲಾ ಉಪ್ಪಡ್. • ಕೆ.ಎಲ್.ಕುಂಡಂತಾಯ ~~~~~~~~~~~~~~~~~
by 